چگونه از گره‌های فرش کیفیت آن را تشخیص دهیم

تشخیص کیفیت فرش از طریق بررسی گره‌ها یکی از روش‌های مهم و تخصصی است که نیازمند دقت و تجربه است. در اینجا به چند نکته کلیدی برای تشخیص کیفیت فرش از طریق گره‌ها اشاره می‌کنم:

**1. تراکم گره (رجشمار):**

* **تراکم گره چیست؟** تراکم گره به تعداد گره‌های موجود در یک اینچ مربع (یا 6.25 سانتی‌متر مربع) از فرش گفته می‌شود. هرچه تراکم گره بیشتر باشد، فرش ظریف‌تر، باکیفیت‌تر و بادوام‌تر خواهد بود.
* **نحوه محاسبه:** برای محاسبه تراکم گره، در پشت فرش یک اینچ مربع (یا 6.25 سانتی‌متر مربع) را پیدا کنید و تعداد گره‌های موجود در آن را بشمارید. این عدد، تراکم گره فرش شماست.
* **تفسیر:**
* **فرش‌های با تراکم بالا (بیش از 400 گره در اینچ مربع):** این فرش‌ها بسیار ظریف و باکیفیت هستند و معمولاً طرح‌های پیچیده‌ای دارند.
* **فرش‌های با تراکم متوسط (200 تا 400 گره در اینچ مربع):** این فرش‌ها کیفیت خوبی دارند و برای استفاده روزمره مناسب هستند.
* **فرش‌های با تراکم پایین (کمتر از 200 گره در اینچ مربع):** این فرش‌ها معمولاً ارزان‌تر هستند و دوام کمتری دارند.

**2. نوع گره:**

* **گره متقارن (ترکی):** در این نوع گره، نخ خاب دور هر دو تار (نخ‌های عمودی) گره زده می‌شود. این نوع گره معمولاً در فرش‌های مناطق ترک‌زبان مانند تبریز، همدان و قشقایی استفاده می‌شود. گره متقارن به فرش استحکام بیشتری می‌بخشد.
* **گره نامتقارن (فارسی):** در این نوع گره، نخ خاب فقط دور یک تار گره زده می‌شود و از پشت تار دیگر عبور می‌کند. این نوع گره معمولاً در فرش‌های مناطق فارس‌زبان مانند اصفهان، کاشان و کرمان استفاده می‌شود. گره نامتقارن به فرش امکان ایجاد طرح‌های ظریف‌تر و پیچیده‌تر را می‌دهد.
* **تشخیص:** برای تشخیص نوع گره، به پشت فرش نگاه کنید. اگر نخ خاب به طور یکسان دور هر دو تار گره خورده باشد، گره متقارن است. اگر نخ خاب فقط دور یک تار گره خورده باشد، گره نامتقارن است.

**3. یکنواختی گره‌ها:**

* **اهمیت:** یکنواختی گره‌ها نشان‌دهنده مهارت بافنده و کیفیت بافت فرش است. هرچه گره‌ها یکنواخت‌تر باشند، فرش زیباتر و بادوام‌تر خواهد بود.
* **نحوه بررسی:** به پشت فرش نگاه کنید و بررسی کنید که آیا گره‌ها به طور منظم و یکنواخت بافته شده‌اند یا خیر. وجود گره‌های شل، گره‌های خیلی سفت یا گره‌های نامنظم می‌تواند نشان‌دهنده کیفیت پایین فرش باشد.

**4. جنس نخ خاب:**

* **پشم:** پشم یکی از رایج‌ترین و باکیفیت‌ترین مواد برای بافت فرش است. فرش‌های پشمی نرم، بادوام و مقاوم در برابر لکه هستند.
* **ابریشم:** ابریشم یکی از لوکس‌ترین و گران‌قیمت‌ترین مواد